Ekadashi, een heilige dag binnen het Hindoeïsme, vindt plaats op de elfde dag van zowel de wassende als de afnemende maancyclus. Deze dag staat in het teken van vasten, meditatie en bhakti yoga en wordt geprezen in de Veda’s voor zijn vele voordelen op zowel spiritueel als fysiek gebied. In dit artikel verkennen we het belang van Ekadashi, de verschillende vormen van vasten die ermee gepaard gaan en hoe men deze dag op de beste manier kan benutten.

Voor data van Ekadashi, bekijk de feestdagen kalender

Waarom is Ekadashi zo Bijzonder?

De Veda’s beschrijven Ekadashi als hari-vasara, de dag van Hari, een andere naam voor Krishna. Deze dag wordt al duizenden jaren gevierd door Krishna toegewijden en staat ook bekend als upavasa, een dag om dichter bij het Goddelijke te komen. Het doel van Ekadashi is niet alleen om het lichaam te onthouden van voedsel, maar om de geest en het hart dichter bij Krishna te brengen door middel van bhakti yoga, oftewel devotionele dienst.

Ekadashi wordt ook wel de “Moeder van Devotie” genoemd omdat het observeren van deze dag onze spirituele ontwikkeling aanzienlijk kan versnellen. De grote Vaishnava heilige uit de 20e eeuw, Bhaktivinode Thakura, schreef:

madhava tithi bhakti janani jatane palana kori
“Ekadashi is de dag van Madhava, Shri Krishna. Het is bhakti-janani, de Moeder van Bhakti. Iedereen zou het zorgvuldig moeten observeren.”

Bhaktivinode Thakura

Vier Voordelen van Vasten op Ekadashi

  1. Een “Karma Review”
    Een manier om Ekadashi te beschouwen is als een “karma review.” Karma is het universele systeem dat oorzaak en gevolg in deze wereld beheerst. De Veda’s beschrijven verschillende methoden om zich bewust te worden van karma en daardoor te stijgen boven onze dierlijke impulsen en betere karma te verrichten. Echter, van al deze methoden is vasten op Ekadashi de meest effectieve. Door simpelweg op deze dag te vasten, te mediteren en je te onttrekken van de sleur van dagelijkse afleidingen, kun je op een rustige en bewuste manier jouw eigen leven en keuzes nagaan. Hierdoor krijg je een duidelijker beeld van wat jou te doen staat.
  2. Herschrijf Je Lot
    Door intern jezelf weer in lijn te brengen met het spirituele kan je ook de invloeden van externe negatieve aspecten van het leven weren. Dagelijks wordt men gebombardeerd met verschillende invloeden en impulsen van buiten af. Door dit bombardement wordt het vaak moeilijk om in alle chaos bewuste keuzes te maken die gebaseerd zijn op onze eigen spirituele kern. Door te de doen aan Ekadashi krijg je de kans om je te ontkoppelen van de stroom waar we in meegesleurd worden en kan je meester worden van jouw eigen lot.
  3. Spiritueel Geluk
    Zoals hierboven besproken, wordt Ekadashi soms de “Moeder van Devotie” genoemd. De weg van bhakti leidt tot ultiem geluk, veel groter dan wat door gewone wereldse verworvenheden kan worden bereikt. Door te vasten en je spirituele praktijken op de heilige dag van Ekadashi te intensiveren, kan iedereen een glimp opvangen van dit bovennatuurlijke geluk.
  4. Holistische Gezondheid
    Naast spirituele voordelen, verbetert Ekadashi ook de fysieke gezondheid. De voordelen van intermitterend vasten zijn aangetoond in talrijke wetenschappelijke studies. Enkele voordelen zijn:
  • Verbeterde stofwisseling
  • Verhoogde fysieke en mentale prestaties door ketose
  • Verminderde ontsteking in weefsels
  • Verlaagde stress
  • Verhoogde niveaus van menselijk groeihormoon
  • Autophagie, wat overtollige eiwitopbouw in het lichaam opruimt

Vastenopties: Vind Wat Voor Jou Werkt

Basisvasten
Bij een basisvasten op Ekadashi vermijd je alleen bepaalde voedingsmiddelen. Je eet dan vegetarisch en probeert zwaar verwerkt voedsel te vermijden. Door alleen gemakkelijk verteerbare voedingsmiddelen te consumeren, krijgt je lichaam toch een pauze en profiteer je van de spirituele voordelen.

Gemiddeld Vasten
Een verdere stap is om maar 1 keer per dag te eten. En wat je eet geheel satvic te houden. Dat betekent bijvoorbeeld ook geen uien en knoflook, ondanks dat het vegetarische voedselbronnen zijn. Een andere optie is een vloeibaar vasten, waarbij je alleen water, melk en fruit- en groentesappen drinkt.

Geavanceerd Vasten
Een volledig vasten op Ekadashi betekent geheel afzien van eten en drinken gedurende vierentwintig uur. Dit kan zeer verheffend zijn op spiritueel gebied, hoewel het niet zonder overweging van de gezondheid moet worden gedaan en je lichamelijk en geestelijk jezelf erop moet voorbereiden.

Activiteiten op Ekadashi

Het hoofddoel van Ekadashi is extra tijd te besteden aan spirituele voeding. Vasten is slechts een aspect. Hier zijn enkele aanvullende activiteiten die je kunt doen om het meeste uit Ekadashi te halen:

  • Mediteren en Bidden: Het doen van meditatie of het reciteren van mantra’s.
  • Śāstras Lezen: Heilige literatuur lezen zoals de Bhagvad Gita
  • Bezoek een Mandir: Mandirs of spirituele plekken bezoeken in jouw omgeving.

Ekadashi biedt een unieke kans om te groeien op spiritueel, mentaal en fysiek gebied. Door deze heilige dag te observeren, kunnen we dichter bij onze innerlijke vrede en welzijn komen.